Tháng 1 âm lịch
- Chăm sóc mai sau Tết: Sau dịp Tết, mai vàng thường bị thiếu nước và chất dinh dưỡng do đã nở hoa nhiều. Bạn nên đưa cây ra nắng nhẹ, cắt bỏ hoa tàn và nụ còn sót để cây tập trung dưỡng chất nuôi chồi mới0]{index=0}.
- Tưới nước điều độ: Giữ ẩm đất đều nhưng không để bị úng. Đối với chậu mai, có thể tưới 2 lần/ngày (sáng và chiều) để cây dần hồi phục
- Bón phân phục hồi: Dùng phân đạm pha loãng (ví dụ phân Urê) hoặc phân hữu cơ hoai mục để kích thích ra lá non
- Tỉa cành và thay đất (nếu cần): Cuối tháng Giêng, nếu cây khỏe, có thể tỉa bớt 1/3 tán lá để thông thoáng Nếu thấy rễ mọc đầy chậu, nên thay đất mới hoặc bổ sung giá thể (trấu hun, xơ dừa) để cung cấp dinh dưỡng tốt hơn
- Phòng sâu bệnh: Kiểm tra cây thường xuyên, xử lý kịp thời nếu phát hiện rệp, sâu cuốn lá, nhện đỏ... để cây mau hồi phục.
Tháng 2 âm lịch
- Ổn định tưới và ánh sáng: Từ cuối tháng Giêng đến tháng 2, tiếp tục cung cấp đủ nước và để cây nhận đủ ánh sáng nhẹ, tránh nắng gắt giúp mai phục hồi nhanh.
- Bón phân cân đối: Sử dụng phân hữu cơ như phân chuồng hoai, phân trùn quế hoặc phân hữu cơ viên để tăng cường dinh dưỡng, thúc ra chồi lá mới. Nếu dùng phân NPK, ưu tiên tỷ lệ cân đối như 20-20-15
- Chăm sóc cành, lá: Quan sát cây để cắt tỉa kịp thời những cành yếu, cành già hoặc mọc chéo chằng chịt, giúp cây thông thoáng và tập trung dưỡng chất cho các chồi mới.
- Kiểm tra sâu bệnh: Mầm bệnh có thể manh nha sau mùa nở hoa. Nếu phát hiện nhện, sâu hoặc bệnh héo hại lá, hãy xử lý sớm bằng biện pháp sinh học hoặc thuốc chuyên dụng.
Tháng 3 âm lịch
- Bón phân hữu cơ và cân đối: Tháng 3, mai bước vào giai đoạn ổn định, phát triển tốt. Bạn nên ưu tiên bón phân hữu cơ hoai mục hoặc bánh dầu để cải thiện đất Nếu sử dụng phân NPK, có thể dùng loại cân đối (ví dụ 20-20-15) để cây phát triển đều
- Kiểm soát sâu bệnh: Đây là thời điểm sâu rệp, côn trùng bắt đầu tấn công. Thường xuyên kiểm tra và phun thuốc sinh học để phòng ngừa sâu bệnh, bảo vệ bộ lá khỏe
- Điều chỉnh tưới nước: Theo dõi độ ẩm đất sau những cơn mưa đầu mùa. Không để cây mai bị úng nước hoặc khô hạn quá mức, giữ đất ẩm vừa phải
- Tạo dáng và cắt tỉa: Tháng 3 cũng có thể tiến hành cắt tỉa, uốn cành thưa thớt để cây có dáng đẹp, tạo điều kiện cho ánh sáng chiếu vào các chồi mới.
Tháng 4 âm lịch
- Bón phân nhiều đạm: Cuối xuân, cây mai phát triển nhanh về cành lá. Bạn có thể bón thêm phân NPK có hàm lượng đạm cao (ví dụ 30-10-10 hoặc 20-15-15) để thúc cây ra lá mới nhanh và xanh tốt
- Tưới nước đều đặn: Đảm bảo mai được cung cấp đủ nước, nhất là vào những ngày nắng nóng. Tuy nhiên, tránh để đất quá ẩm ướt dễ gây thối rễ
- Cắt tỉa định kỳ: Loại bỏ những cành khô, úa hoặc mọc dày trong tán để cây thông thoáng, giúp tập trung dinh dưỡng cho cành khỏe.
- Kiểm soát bệnh hại: Thường xuyên kiểm tra, phòng ngừa nấm và sâu bọ. Nếu phát hiện dấu hiệu bệnh (vàng lá, rệp sáp, nấm…), xử lý kịp thời để cây khỏe mạnh.
Tháng 5 âm lịch
- Cắt tỉa và uốn dáng: Trước giai đoạn mầm hoa, tỉa bỏ cành mọc lộn xộn và cành yếu để cây thông thoáng, tập trung dinh dưỡng nuôi nụ Khi cây đã ổn định, bạn có thể uốn lại cành để có dáng mai đẹp
- Bón phân lân – kali: Lưu ý tăng cường phân chứa nhiều lân và kali (ví dụ phân kali hoặc phân NPK có nhiều kali) giúp bộ rễ và chồi hoa phát triển mạnh
- Phòng trừ sâu bệnh: Định kỳ kiểm tra cây mai để phát hiện sớm nhện đỏ, bọ trĩ, rệp… Nên phun thuốc sinh học hoặc bón thúc củng cố đề kháng cho cây
- Tưới nước hợp lý: Vẫn tưới nước đều đặn, giữ đất ẩm ở gốc nhưng tránh ngập úng. Cuối tháng 5, nếu trời mưa nhiều, chú ý tránh dập nát nụ.
Tháng 6 âm lịch
- Bắt đầu phân hóa mầm hoa: Tháng 6 là giai đoạn đầu tiên cây mai âm thầm phân hóa mầm hoa. Mầm hoa chỉ mới hình thành bên trong thân cây, không thể nhìn thấy bằng mắt thường. Cần đặc biệt chú ý giữ cây khỏe để chuẩn bị cho nụ hoa.
- Giảm đạm, tăng lân – kali: Tiếp tục giảm liều phân đạm và tăng lượng phân chứa nhiều lân, kali nhằm tập trung dưỡng chất cho mầm hoa Có thể bón phân lân vi sinh hoặc phân hữu cơ chứa lân để kích thích bộ rễ phát triển mạnh.
- Hạn chế cắt tỉa mạnh: Tránh cắt tỉa cành mới hoặc cành to vì có thể làm tổn thương mầm hoa non. Chỉ tỉa cành khô, sâu bệnh rất cần thiết để cây tập trung nuôi dưỡng mầm hoa .
- Kiểm soát sâu bệnh: Thường xuyên kiểm tra, xử lý nhện đỏ, bọ trĩ và các loại rệp. Đảm bảo bộ lá luôn xanh tốt để quá trình phân hóa mầm hoa diễn ra thuận lợi.
Tháng 7 âm lịch
- Phân hóa mầm hoa tiếp tục: Cây mai tiếp tục giai đoạn phân hóa mầm hoa, dần hình thành nụ hoa ở bên trong. Ta tiếp tục giảm phân đạm và tăng phân lân – kali giúp mầm hoa phát triển tốt
- Hạn chế cắt tỉa: Không tỉa bỏ cành mới hoặc thay đổi thế cây lúc này. Chỉ tỉa những cành đã già yếu hoặc có dấu hiệu sâu bệnh rõ để cây tập trung nuôi dưỡng mầm hoa.
- Phòng sâu bệnh: Kiểm tra nhện đỏ, bọ trĩ, sâu cuốn lá thường xuyên. Nếu phát hiện sâu bệnh, phun hoặc dùng biện pháp sinh học để bảo vệ lá, duy trì quá trình quang hợp tốt cho cây.
- Thả lỏng tưới nước: Thời tiết tháng 7 nóng ẩm, vẫn cần tưới đều nhưng hạn chế ngập úng, để rễ cây thông thoáng hỗ trợ quá trình phân hóa.
Tháng 8 âm lịch
- Bổ sung dinh dưỡng cho nụ hoa: Mầm hoa đang lớn dần bên trong. Cần tiếp tục duy trì chế độ bón phân lân và kali, có thể bổ sung thêm phân hữu cơ vi sinh để cây xanh tốt
- Không cắt tỉa cành: Tránh mọi tác động mạnh đến cành lá để không làm gián đoạn mầm hoa. Quan sát cây, chỉ cắt bỏ lá già hoặc héo nhẹ nếu thật sự cần.
- Kiểm soát sâu bệnh: Tháng 8 vẫn là cao điểm sâu bọ (nhện, rệp, sâu ăn lá). Hãy phun phòng sớm và đều đặn để cây có bộ lá khỏe mạnh cho quá trình nuôi nụ.
- Điều chỉnh ánh sáng và nước: Đảm bảo cây nhận đủ ánh sáng gián tiếp, tránh nắng gắt buổi trưa. Tưới nước giữ ẩm đều, nhất là những ngày nắng nóng xen lẫn mưa dầm.
Tháng 9 âm lịch
- Nụ hoa rõ hơn: Đến tháng 9, nụ hoa đã bắt đầu rõ ràng trên cành. Cây cần đủ dinh dưỡng để nuôi nụ hoa và chuẩn bị ra hoa đều vào Tết.
- Xiết nước nhẹ: Giảm lượng nước tưới để nụ hoa chắc hơn. Không để cây bị úng nước khiến nụ bị thối
- Bón phân kích thích: Phun hoặc tưới phân bón lá có chứa Bo, Kẽm, Canxi giúp tăng sức đề kháng cho nụ và hoa. Tránh bón phân đạm để không làm cây đâm chồi mới làm yếu nụ
- Lặt lá mai: Lặt bỏ lá mai đúng thời điểm để tập trung dinh dưỡng cho nụ. Nếu trời lạnh, lặt sớm (khoảng 10–12 tháng Chạp); nếu trời ấm, lặt muộn hơn (15–20 tháng Chạp) để hoa nở đúng dịp.
Tháng 10 âm lịch
- Hoàn thiện nuôi nụ: Tháng 10, nụ hoa đã thành hình rõ. Tiếp tục tập trung cung cấp lân – kali và phân hữu cơ, hạn chế đạm để duy trì dinh dưỡng cho nụ phát triển.
- Điều chỉnh nước: Kiểm soát độ ẩm đất: nếu khô hạn thì tăng tưới, nếu mưa nhiều thì giảm lượng nước để tránh ngập úng, giúp nụ không bị nứt hoặc teo lại.
- Lặt lá lần cuối: Kiểm tra mức độ già của lá, nếu cần thì lặt thêm vài lá già cuối để cây tập trung dinh dưỡng cho nụ. Việc lặt lá cuối cùng sẽ quyết định thời gian nở hoa (sớm hoặc muộn).
- Phòng bệnh: Tháng 10 khí hậu nhiều mưa ẩm, dễ gây nấm và thối rễ. Thường xuyên kiểm tra cây, giữ cho chậu thoát nước tốt, phun phòng nấm và bảo đảm lá xanh tốt.
Tháng 11 âm lịch
- Bón thúc lân – kali: Đầu tháng 11, cây mai cần được bón thêm lân và kali (ví dụ NPK 6-30-30 hoặc 10-50-10) để nụ hoa phát triển to và đều.
- Phun phân bón lá: Phun phân bón lá có chứa Bo, Kẽm 2–3 lần, mỗi lần cách nhau 7 ngày để kích thích cây ra hoa đều màu và bền hơn .
- Giảm tưới: Hạn chế nước tưới để tránh ngập úng làm rụng nụ. Chỉ tưới nhẹ giữ ẩm đất, đồng thời kiểm tra sâu bệnh (nhện, bọ trĩ) kịp thời trong mùa khô cuối năm
- Phòng sâu bệnh: Kiểm tra và xử lý kịp thời nhện đỏ, bọ trĩ… để bảo vệ nụ hoa. Đảm bảo bộ lá cây luôn xanh và không bị hại trước khi vào giai đoạn lặt lá.
Tháng 12 âm lịch
- Bón phân nhẹ: Cuối cùng trước Tết, dùng phân bón nhẹ (ví dụ phân lân hữu cơ hoặc phân Úc liều thấp) để cây không mất sức và chuẩn bị tốt cho giai đoạn ra hoa
- Lặt lá mai: Lặt bỏ toàn bộ lá mai vào đúng thời điểm: nếu trời lạnh, nên lặt sớm (10–12 tháng Chạp) để hoa nở muộn hơn; nếu trời ấm, lặt muộn hơn (15–20 tháng Chạp) để hoa nở đúng dịp
- Điều chỉnh tưới nước: Tùy theo trạng thái nụ: nếu nụ đã tách vỏ (sắp nở), giảm nước để kéo dài thời gian nở hoa; nếu nụ còn chậm phát triển, tăng tưới nước ấm để thúc hoa bung kịp Tết
- Bảo vệ mùa hoa: Hạn chế tác động mạnh (cắt tỉa, di chuyển) đến cây. Giữ nhiệt độ và ánh sáng phù hợp, đảm bảo mai được chăm sóc cẩn thận để hoa nở đúng kỳ và tươi lâu trong dịp Tết.